Bezpieczeństwo dla lokalnych społeczności

Nikt z nas nie wyobraża sobie życia bez nowoczesnych technologii. Korzystamy ze smartfonów, sieci społecznościowych, kupujemy bilety komunikacji miejskiej w Internecie itd. Większość z nas zdaje sobie sprawę, że wykorzystanie nowoczesnych technologii musi podlegać regulacjom prawnym, aby na przykład można było karać przestępców za kradzież danych w sieci lub włamania na konta bankowe. Dla skutecznego zapobiegania przestępstwom, które stają się coraz bardziej wyrafinowane, konieczne jest wykorzystanie coraz bardziej zaawansowanych technologii oraz opracowanie właściwych regulacji prawnych. Najwybitniejsi eksperci z czołowych ośrodków naukowych, takich jak Harvard Business School, MIT, IESE czy SRI International (wcześniej Stanford Research Institute) zostali zaproszeni przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości (IWS) do udziału w seminariach w ramach projektu „Prawo, gospodarka i technologia na rzecz zapobiegania przyczynom przestępczości”, który był finansowany ze środków Funduszu Sprawiedliwości. Celem projektu było przygotowanie administracji publicznej w Polsce oraz dużych przedsiębiorstw na wyzwania, jakie dla zapewnienia praworządności niesie ze sobą rozwój technologii.

W wyniku projektu opracowano jednak wnioski nie tylko w skali makro, z której korzystać mogą administracja centralna oraz największe organizacje, ale również w skali użytecznej dla lokalnych społeczności, np. powiatów, miast itp. Jako przykład może tu służyć projekt realizowany przez policję w Atlancie w Stanach Zjednoczonych. Władze miasta, zaniepokojone skalą przestępczości, postanowiły opracować nowy model działania tamtejszej policji. Położono większy nacisk na jej współpracę z lokalną społecznością. Dzięki temu projektowi działania policji otrzymały duże wsparcie mieszkańców Atlanty. To z kolei przełożyło się na ich większą czujność i troskę o dobro publiczne, dokładniejsze informacje o przestępstwach, a także na wyższy budżet dla policji i jej lepsze wyposażenie. W konsekwencji wzrosło poczucie bezpieczeństwa mieszkańców i ich zadowolenie z działań policji.

Naukowcy biorący udział w projekcie IWS zwrócili uwagę m.in. na konieczność dokonania wyboru pomiędzy wyższym poczuciem bezpieczeństwa a prywatnością obywateli. Obecnie dostępne technologie pozwalają na sprawne monitorowanie przestrzeni publicznej, aby wykrywać przestępstwa i ścigać tych, którzy się ich dopuścili. To jednak związane jest z wyrzeczeniem się przynajmniej części swojej prywatności przez obywateli, gdyż każdy z nas będzie obserwowany przebywając w przestrzeni publicznej, a częściowo również w prywatnej. Nikt nie neguje przydatności monitoringu, ale ważny jest również sposób, w jaki korzystają z niego nasze władze.

Bardzo ważną konkluzją wynikającą z projektu jest promowanie wartości, dzięki którym nowoczesne technologie są wykorzystywane w służbie społeczeństwu i człowiekowi, a nie w celu inwigilacji i osiągnięcia wyższego zysku przez korporacje. Z tego powodu regulacje prawne, które już teraz przygotowywane są na wyzwania związane z rozwojem nowoczesnych technologii, muszą uwzględniać system wartości charakterystyczny dla Polski i jej społeczności lokalnych.

Radosław Koszewski – Politechnika Warszawska